Γεωλογία

Η Πρέσπα παρουσιάζει έντονη γεωποικιλότητα δεδομένου ότι παρατηρούνται γεώτοποι που αντιπροσωπεύουν ενδιαφέρουσες στιγμές της γεωλογικής ιστορίας οι οποίοι είναι μάρτυρες της μακράς της εξέλιξης. Η αποκρυπτογράφηση των γεωτόπων της περιοχής δίνει πληροφορίες για τις μαγματικές εκχύσεις που έγιναν πριν από 450 εκατ. χρόνια (γρανίτες του Παλαιοζωικού, οι οποίοι σε πολλές περιπτώσεις παρουσιάζονται διαβρωμένοι με χαρακτηριστικές αποστρογγυλλωμένες μορφές), για την παρουσία της θάλασσας πριν από 5 έως 3 εκατ. χρόνια σε ορεινές σήμερα περιοχές (θαλάσσια ιζήματα Πυξού), για τις κλιματικές συνθήκες όπως το τροπικό – υποτροπικό κλίμα που επικρατούσε στην περιοχή (βωξίτες νότια του Βροντερού).

Ένα άλλο αξιοσημείωτο στοιχείο γεωποικιλότητας της περιοχής είναι και η παρουσία σπηλαίων στη λίμνη της Μεγάλης Πρέσπας. Η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας – Σπηλαιολογίας έχει ερευνήσει και χαρτογραφήσει περισσότερα από 25 σπήλαια, βάραθρα και βραχοσκεπές στις όχθες της λίμνης. Λόγω της μεγάλης πτώσης της στάθμης του νερού της, έχουν αποκαλυφθεί τις τελευταίες δεκαετίες πολλά λιμναία σπήλαια που δεν ήταν παλαιότερα γνωστά ή δεν ήταν γνωστές οι πραγματικές τους διαστάσεις, καθώς το μεγαλύτερο μέρος τους κατακλυζόταν από νερά.

 

Επίσης, συναντούμε μια σαφή διάκριση σχηματισμών μεταξύ ανατολικής και δυτικής περιοχής της λίμνης, δημιουργώντας έτσι σαφώς διαφορετικούς τύπους οικοτόπων.

 

Το υπόβαθρο των βουνών και των λόφων στον ανατολικό τομέα του πάρκου αποτελείται από πυριτικούς σχηματισμούς, που συνίστανται κυρίως από γρανίτες και μεταμορφωμένους γνευσιο-σχιστόλιθους. Οι σχηματισμοί αυτοί είναι βραχώδεις και συνεκτικοί με χαμηλή διαπερατότητα και παράγουν εδάφη εύθρυπτα, διαπερατά και γενικώς όξινα, με χαμηλή περιεκτικότητα σε βάσεις. Επίσης, το πυριτικό υπόβαθρο που δημιουργούν για τους οικοτόπους της ορεινής περιοχής, διαμορφώνουν συνθήκες κατάλληλες για την παρουσία σπάνιων ειδών χλωρίδας.

 

Στο δυτικό τομέα και στο νότιο τομέα του πάρκου το υπόβαθρο είναι από ασβεστόλιθο και τα εδάφη αργιλώδη, αδιαπέραστα, κορεσμένα με βάσεις και με υψηλό pH. Οι ασβεστολιθικοί σχηματισμοί είναι στην πλειονότητά τους αυτόχθονες, βραχώδεις και ιζηματογενείς, με καρστικά φαινόμενα και απαντώνται στην ευρύτερη περιοχή του Βροντερού και του Τρικλαρίου.

 

Το πεδινό τμήμα της λεκάνης της Πρέσπας καλύπτεται από αλλουβιακές αποθέσεις, οι οποίες χαρακτηρίζονται από σημαντικό ποσοστό οργανικής ουσίας, ως αποτέλεσμα των συνθηκών ιζηματογένεσης. Κατά μήκος της βόρειας όχθης της Μικρής Πρέσπας και σε τμήματα των ανατολικών και δυτικών παρόχθιων περιοχών αναπτύσσονται βαλτώδεις εκτάσεις, που ευνοούν την τυρφογένεση, με αποτέλεσμα να έχει αποτεθεί στρώμα τύρφης και οργανικής ιλύος μικρού -κατά κανόνα- πάχους.

 

Η Μικρή και Μεγάλη Πρέσπα είναι καρστικές λίμνες, οι οποίες αναπτύσσονται στα ανθρακικά πετρώματα, τα οποία απαντώνται σε αφθονία στο μεγαλύτερο μέρος της κλειστής λεκάνης.

Σπηλιά στην ακτή της Μεγάλης Πρέσπας. Εμφανής είναι επίσης η παλαιότερη στάθμη της λίμνης/ Ε. Καζίλα- Αρχείο ΦΔΕΠαΠ
Σπηλιά στην ακτή της Μεγάλης Πρέσπας. Εμφανής είναι επίσης η παλαιότερη στάθμη της λίμνης/ Ε. Καζίλα- Αρχείο ΦΔΕΠαΠ
Ημιορεινά λιβάδια στο όρος Βαρνούντας, στον ανατολικό τομέα του Πάρκου/ Ε. Καζίλα- Αρχείο ΦΔΕΠαΠ
Ορεινά λιβάδια στο όρος Βαρνούντας, στον ανατολικό τομέα του Πάρκου/ Ε. Καζίλα- Αρχείο ΦΔΕΠαΠ
Όρος Τρικλάριο/ Ε. Καζίλα- Αρχείο ΦΔΕΠαΠ
Όρος Τρικλάριο/ Ε. Καζίλα- Αρχείο ΦΔΕΠαΠ