Θηλαστικά

Επίσης, πολύ σημαντική είναι η παρουσία ενός μεγάλου αριθμού (27) ειδών χειροπτέρων (σχεδόν το 65% των ειδών της Ευρώπης), αυτά τα πολύ παρεξηγημένα αλλά στην πραγματικότητα πολύ συμπαθητικά θηλαστικά. Η Πρέσπα ίσως είναι η περιοχή με την μεγαλύτερη ποικιλία ειδών νυχτερίδας στην Ευρώπη. Ζούνε σε σπήλαια, παλιά κτίρια και εγκαταλελειμμένα σπίτια και το χειμώνα βρίσκονται σε λήθαργο, γεγονός που σημαίνει ότι η φασαρία και η χρήση φωτός στα σκοτεινά τους λημέρια, μπορεί να ενοχλήσει τα ζώα και να διακόψει τον λήθαργό τους, γι’ αυτό και οι ερευνητικές ομάδες ενεργούν με ιδιαίτερη προσοχή.

Η διάρκεια ζωής τους είναι μεγάλη (τουλάχιστον 30 χρόνια για κάποιες νυχτερίδες) και η ζωή τους εξαρτάται άμεσα από τις ειδικές συνθήκες που επικρατούν μέσα στα καταφύγια τους, όπως είναι η θερμοκρασία, η υγρασία και ο φωτισμός. Όλα τα είδη πλοηγούνται, προσανατολίζονται και κυνηγούν μέσω του ηχοεντοπισμού.

Ο ρόλος τους στο οικοσύστημα είναι σπουδαίος καθώς τρέφονται με έντομα και επομένως ελέγχουν τους πληθυσμούς τους.  Αλλαγές στη διαθεσιμότητα της τροφής τους, μπορεί να επηρεάσει άμεσα τους πληθυσμούς τους, γι’ αυτό και η ευαισθησία τους σε περιβαλλοντικές αλλαγές τις καθιστά αποτελεσματικούς δείκτες της κατάστασης του περιβάλλοντος.

Βίδρα (Lutra lutra)

Ένα ιδιαίτερο θηλαστικό που φιλοξενεί η περιοχή είναι η αμφίβια ευρασιατική βίδρα, η οποία είναι είδος σαρκοφάγο, μεσαίου μεγέθους, με κυρίως νυχτόβιες συνήθειες και είναι ο [simple_tooltip content=’Δεν υπονοείται ο καλύτερος αλλά αυτός που είναι υψηλότερα στην τροφική αλυσίδα’]κορυφαίος[/simple_tooltip] θηρευτής στα Ευρωπαϊκά οικοσυστήματα γλυκού νερού.

Τρέφεται κυρίως με ψάρια, αμφίβια και καρκινοειδή αλλά μπορεί να τραφεί και με υδρόβια πτηνά, νερόφιδα ακόμη και μικρά θηλαστικά. Απαντάται σε βιότοπους που περιλαμβάνουν κυρίως  ποτάμια, ρυάκια αλλά συναντώνται και σε λίμνες όπως στην Πρέσπα, λιμνοθάλασσες, λιμνία, ακόμα και σε αποστραγγιστικά κανάλια, τάφρους και κατά μήκος βραχωδών ακτών, δεδομένου ότι η ποιότητα των υδάτων είναι καλή και η τροφή επαρκής.

Οι βίδρες διατηρούν διάφορες υπόγειες φωλιές (ανάμεσα σε πέτρες, σε σπηλιές, ανάμεσα στο ριζικό σύστημα μεγάλων δέντρων) τις περιοχές επικράτειάς τους. Επίσης όμως, χρησιμοποιούν υπέργειες τοποθεσίες ξεκούρασης που ονομάζονται «καναπέδες» (couches), οι οποίοι είναι συχνά μέσα σε καλαμιώνες, όπου οι βίδρες φτιάχνουν ένα στρώμα ή μια πλατφόρμα βλάστησης που μπορεί να έχει διάμετρο 1 ή παραπάνω μέτρα.

Η Μικρή Πρέσπα καλύπτει επαρκώς όλες τις ανάγκες του είδους για το κατάλληλο ενδιαίτημα και έχει εκτιμηθεί με βιοδηλωτικά ίχνη ότι στο κεντρικό και νότιο τμήμα της εντοπίζονται 14 επικράτειες θηλυκών ατόμων.  Στο νησάκι Βιδρονήσι, παρόλο το όνομα του, δεν έχει επιβεβαιωθεί παρουσία της.

Ο πληθυσμός του είδους έχει μειωθεί δραματικά τον 20^ο αιώνα στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Στη χώρα μας φιλοξενούνται από τους πιο υγιείς πληθυσμούς του είδους στην Ευρώπη, γεγονός που κάνει την ευθύνη για την προστασία της μεγάλη. Οι κύριες πιέσεις που αντιμετωπίζει στην Ελλάδα, περιλαμβάνουν την υποβάθμιση του ενδιαιτήματος τους, την αποξήρανση των υγροτόπων, τη μείωση της παρόχθιας βλάστησης, την κατασκευή φραγμάτων κατά μήκος πολλών ποταμών και την εντατικοποίηση της χρήσης φυτοπροστατευτικών ουσιών στην γεωργία.

Για του παραπάνω λόγους, το είδος στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται ως «Κινδυνεύων» ενώ σε διεθνές επίπεδο χαρακτηρίζεται ως «Σχεδόν απειλούμενο». Επιπλέον, έχει χαρακτηριστεί ως είδος προτεραιότητας για προστασία, σύμφωνα με την Οδηγία 92/43 ΕΟΚ για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας.

Βιβλιογραφία

Papadatou E, Grémillet X, Bego F, Petkovski S, Stojkoska E, Avramoski O, Kazoglou Y (2011) Status survey and conservation action plan for the bats of Prespa. Society for the Protection of Prespa

Theodoropoulos Y. (2017). Astudy on the presence of the otter (Lutra lutra) in Lesser Prespa. Report within the framework of the project “LIFE Prespa Waterbirds” (LIFE15 NAT/GR/000936). Society for the Protection of Prespa.